شرح دعای روزسیزدهم ماه رمضان
آیت‌الله گرامی در شرح دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان آورده است:
اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ وَ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَى کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِکَ یَا قُرَّةَ عَیْنِ الْمَسَاکِین «بحارالأنوار ج : 95 ص : 37»
اى خدا؛ در این روز مرا از پلیدى و کثافات پاک کن و بر حوادث خیر و شر، قدرت صبر و تحمل به من عطا کن و من را بر تقوى، پرهیزکارى و مصاحبت نیکوکاران موفق دار، به یارى خود اى مایه شادى و اطمینان خاطر مسکینان.
*متوجه گناهان نیستم
اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ
خدایا؛ مرا از کثافات پاک کن؛ ما خود را آلوده کرده‌ایم، اما از او می‌خواهیم که ما را پاک کند؛ چرا که ما متوجه نجاست‌ها نیستیم؛ بشر از نجاست بدش می‌آید اما نجاست خیلی از امور را متوجه نمی‌شود؛ لذت‌های آنی چشم انسان را کور کرده و متوجه نمی‌شود که نجس است؛ خدا باید دست ما را بگیرد تا بفهمیم که چه چیزی آلوده است.
*صبر عالی‌ترین عامل ترقی
وَ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَى کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ
خدایا؛ بر من مقام صبر بده تا آنچه در عالم تقدیر برایم مقدر کرده ای بتوانم تحمل کنم ، صبر، مهمترین عامل ترقی است « وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا؛ وَکانُوا بِآیاتِنا یُوقِنُون. سجده آیه 24» و برخى از آنان را چون [ در برابر مشکلات ، سختىها و حادثههاى تلخ و شیرین ] صبر کردند و همواره به آیات ما یقین داشتند، پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما [ مردم را ] هدایت مىکردند.
*با خردمندان معاشرت کنیم
وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ
خدایا؛ من را موفق به تقوی کن و با نیکان مصاحب باشم؛ قال علیُّ بن الحُسَین «علیه‌السلام»: «مَجالِسُ الصّالِحینَ داعیةٌ الَى الصَّلاحِ، وَ آدابُ العُلَماءِ زیادَةٌ فىِ العَقْلِ، وَ طاعَة وُلاةِ الأمْرِ تَمامُ العِزِّ؛ تحف العقول، حکمت 35. ». امام سجاد «علیه‌السلام» مىفرماید: «وقتى صالحان در یک جا جمع مىشوند به نیکى دعوت مىکنند، و معاشرت با دانشمندان فزونى در خرد است، و طاعت والیان امر (حکّام الهى) کمال عزّت است.
زندگى انسان، دسته جمعى است و انسان نمىتواند به تنهایی زندگى کند. انسان در زندگى جمعى، نیاز به رفیق داشته و بدون رفیق زندگى ناگوار است، به طوری که روح ناآرام مىشود، لذا زندان‌هاى انفرادى بسیار سخت بوده و اگر طولانى شوند باعث جنون می‌گردد».
*رابطه دین و دوست
حدیثى از امام على علیه السلام گواه بر این مطلب است که مىفرماید: «اذَا اشْتَبَهَ عَلَیْکُم حالُ الرَّجُلِ فَلَمْ تَعْرِفُوهُ فَانْظُروا الى خُلَطائِهِ وَ جُلَسائِهِ فَانَّ الْمَرْءَ عَلى دینِ خَلیلِهِ وجَلیسِهِ؛ اگر حال کسى بر شما مشتبه شد و نمىتوانید بفهمید که خوب است یا بد، به دوستان و همنشینانش نگاه کنید چرا که انسان دین دوستانش را دارد».
این روایت نشان مىدهد که دین و ایمان انسان، بستگى به دوست او و هم‌نشینان او دارد. در روز قیامت، جهنّمیان به جهنّم و بهشتیان به بهشت مىروند، امّا از آیات استفاده مىشود که افراد جهنمی و بهشتی با هم ارتباط دارند و هم دیگر را مىبینند که گاهى گفتگوهایى بین آنها ردّ وبدل مىشود، از جمله آن گفتگوها این است که بهشتیان مىگویند: « «مَا سَلَکَکُمْ فِى سَقَرَ»؛ چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟» و آنها دلایلى ذکر مىکنند: « «قَالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ* وَلَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِینَ* وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ؛ مدّثر، آیه 42- 45. »؛ مىگویند ما از نمازگزاران نبودیم، و اطعام مستمندان نمىکردیم، و پیوسته با اهل باطل همنشین و هم صدا بودیم»، و « «وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ»؛ و همواره روز جزا را انکار مىکردیم»
همنشین تو از تو به باید **** تا تو را عقل و دین بیفزاید
با بدان کم نشین که صحبت بد****گر چه پاکی تو را پلید کند
آفتاب بدین بزرگی را ****لکه ابر ناپدید کند
*معنای غرة العین
بِعَوْنِکَ یَا قُرَّةَ عَیْنِ الْمَسَاکِین
متوسل می‌شوم به مقام اعانت خودت ای نور چشم بیچارگان، وقتی که چشم انسان بی نور می‌گردد، رابطه او با عالم قطع می‌شود. چشم مهمترین عامل ارتباطی ما با جهان خارج است و بیچاره، کسی که چشم نداشته باشد، بدتر از او کسی است که چشم باطنی‌اش بسته شده و جلوی واردات قلبی او گرفته می‌شود، قلب او در برابر حقایق عالم، بسته است؛ خدایا؛ به مقام اعانه خودت توسل می جویم؛ در اینجا غرة‌العین معمولا به نور چشم معنا می شود، اما معنای دقیق‌تر آن خنکی چشم است، برای چشم امور داغ ضرر دارد و برای زدودن میکروب‌های چشم، آب سرد و خنک مفید است که چیزهای مفید برای چشم را به خنکی چشم تعبیر می‌کنند؛ برای اینکه به چشم آرامش می‌دهد.
