زیباترین توصیف قرآن از علی (ع)

روزی مأمون به امام رضا (علیه السلام) عرض کرد: بزرگ ترین فضیلت امیر مؤمنان (علیه السلام) که قرآن بر آن دلالت کند چیست؟ امام رضا (علیه السلام) فرمود: همانا آیه مباهله است. خدای عزّوجلّ فرمود:

« فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُــلْ تَعــالَوْا نَدْعُ

أَبْنــاءَنا وَ أَبْنــاءَکمْ وَ نِســاءَنا وَ نِســاءَکمْ وَ أَنْفُسَــنا وَ أَنْفُسَــکمْ

ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِین »؛

کوثر قرآن

ارتباط سوره کوثر و حضرت زهرا سلام الله علیها

شأن نزول سوره کوثر چه بود؟

پس از آن که پسران پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله به نام‌های قاسم و عبدالله دار فانی را وداع گفته و رحلت نمودند، دشمنان بسیار خوشحال شدند و گفتند او دیگر نسل و ادامه‌ای ندارد و «ابتر» است.
از آن جا که «مال و بنون»، یعنی زیادی اموال و پسران افتخار، اتکا و ارزش قوم جاهل بوده و هست، نداشتن فرزند پسر را به عنوان یک نقطه‌ی ضعف بزرگ مطرح کرده و به ضد تبلیغ و جوّسازی علیه شخصیت آن حضرت پرداختند و سعی نمودند اذهان عمومی را نسبت به آینده ناامید کنند. (همان روش امروز)
ابتدا عاص بن وائل سهمی که از دشمنان آن حضرت بود گفت: نسل او قطع شد و او «ابتر» و بی عقبه است. ولیدبن مغیره، ابوجهل، عقبه بن ابی محیط، کعب بن اشرف و ابو لهب نیز یه او پیوسته و این شماتت را تکرار و فرافکنی می‌کردند. (سیوطی، 1993م: ج6، ص403 - آلوسی، 1405ق: ج3، ص403 و اکثر تفاسیر شیعه و سنّی ذیل سوره کوثر)
خداوند متعال در پاسخ این جوّسازی‌ها در مقام فعل ، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را به ایشان عطا داشت و در کلام وحی بدان تصریح نمود.

سوره ای که شناسنامه خداست

کدام سوره شناسنامه خداوند است؟

توحید، مرز میان ایمان و کفر است و ورود به قلعه ایمان بدون اقرار به توحید ممکن نیست. اولین سخن پیامبر کلمه توحید بود: «قولوا لا اله الا اللّه تفلحوا».

شعار توحیدی «لا اله الا اللّه» از سه حرف (الف، لام و ها) ترکیب شده و ذکری است که در گفتنش

حتی لب تکان نمی‌خورد ولی عملش تا اطاعت از رهبری معصوم و جانشینان آنان ادامه دارد؛ زیرا شرط توحید طبق فرمایش امام رضا علیه السلام ایمان به امام معصوم علیه السلام و اطاعت از اوست.

در این مقاله مطالبی را در ارتباط با سوره توحید تقدیم شما عزیزان می کنیم:

امام حسین (ع) در قرآن

ابو هریره روایت کرده است که پیامبر اکرم درباره آیه 28 سوره زخرف « و جعلها کلمة باقیة فی عقبه »؛ (خداوند توحید فطری را در میان فرزندان ابراهیم قرار داد ) فرمود:

یعنی خداوند امامت را در نسل حسین علیه السلام قرار داد. 9 تن از امامان شیعه از نسل او هستند و مهدی این امت نیز از آنهاست.»
آن گاه فرمود:« اگر مردی بین رکن و مقام بایستد (و به عبادت خدا مشغول شود) اما با بغض اهل بیت من در دل، از دنیا برود، داخل جهنم خواهد شد.»

در روایتی دیگر از امام باقر علیه السلام آمده است که:« معنای آیه این است که امامت در نسل حسین علیه السلام است و از فرزندی به فرزند دیگر منتقل می شود و به برادر یا عمو منتقل نمی‌شود.»

امام صادق علیه السلام نیز درباره آیه های 8 و 9 سوره تکویر ( و اذا الموعودة سئلت. بای ذنب قتلت)؛ (و آن هنگام که از دختر زنده در گور نهاده سؤال شود که به کدام گناه کشته شده است؟) فرمود:« این آیه درباره امام حسین علیه السلام نازل شده است.»
 

منابع:
بحارالانوار، ج 36، ص 315، حدیث 160 - کفایة الدثر، ص 12.
بحارالانوار، ج 25، ص 253، حدیث 12 ـ کمال الدین، ص 231.

روز یعنی امام زمــــان (عج)

عده ای در اطراف امام صادق(ع) نشسته بودند

و قرآن می خواندند

قاری خواند: والشمس وضحیــــها..

امام گفت: خورشید محمد (ص) است که دین را برای

مردم روشن کرد

قاری گفت: والقمر اذا تلـــیها...

امام دوباره فرمود: ماه علی است بعد از محمد

قاری خواند: والنهار اذا جلیـــها..

امام فرمودند:

روز ، مهدی است که تاریکی های ظلم را مانند پرده می درد.

شهادت صادق آل محمد (ص) ششمین امام شیعیان

تسلیت باد .

حضرت فاطمه زهراء (س) در قرآن

چه آیه هایی از قرآن درباره حضرت زهرا (س) است؟

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها یکی از پنج نور پاکی است که آیات فراوانی درباره آنها نازل شده و یا در تفسیر قرآن، به آنها تأویل می‌شود.

در این زمینه ما فقط به چند آیه مشهور اشاره می کنم:

وعده الــــــهی

«وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِى الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الاْرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّـالِحُونَ»

ما در زبور داود، از پس ذکر (تورات)، نوشته‏ ایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما به ارث می برند (و بر کره زمین حاکم می شوند).      سوره انبیاء آیه 105

طبق فرموده پیشواى پنجم حضرت امام محمد باقر علیه السلام ، این بندگان شایسته که وارثان زمین شوند. اصحاب مهدى علیه السلام  در آخر الزمان هستند، .

ثواب خواندن سوره یس‏

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
هر چیزى قلبى دارد و قلب قرآن سوره یاسین است. کسى که قبل از خواب یا در روز آن را تلاوت کند، در آن روز محفوظ بوده و روزى مى ‏خورد.

و کسى که در شب قبل از خواب آن را تلاوت نماید، خداوند هفتاد هزار فرشته را بگمارد تا او را از شر شیطان رانده شده و هر آفتى حفظ نمایند؛ و اگر در فرداى آن شب بمیرد، خداوند او را به بهشت مى ‏برد و سى هزار فرشته به هنگام غسل او حاضر مى ‏شوند که همگى براى او استغفار مى‏ نمایند و با استغفار براى او، تا قبرش او را تشییع مى‏ نمایند؛ و هنگامى که وارد قبرش مى ‏شود، آن فرشتگان در داخل قبر او عبادت مى‏ کنند و ثواب عبادت آنان براى او خواهد بود؛ و به اندازه میدان دید چشمهایش، قبرش را وسعت مى‏ بخشد؛ از فشار قبر ایمن خواهد بود؛ و پیوسته از قبرش تا پهنه آسمان نورى مى ‏درخشد تا هنگامى که خداوند او را از قبرش خارج نماید.

و هنگامى که او را از قبرش خارج نمود، فرشتگان خداوند پیوسته با او هستند و او را بدرقه کرده با او صحبت نموده، در صورت او مى‏ خندند و او را به تمامى خیرات مژده مى ‏دهند. و بدین ترتیب، او را از پل صراط و میزان عبور داده و به گونه ‏اى او را به خداوند نزدیک مى ‏نمایند که کسى نزدیکتر از او به خدا نباشد، مگر فرشتگان مقرّب خدا و پیامبران فرستاده او.

او همراه با پیامبران در برابر خداوند مى‏ ایستد و هنگامى که دیگران غم و اندوه دارند و بى‏ تابى مى‏ نمایند، او غم و اندوهى نداشته و بى ‏تابى نمى‏ نماید. آنگاه پروردگار متعال به او مى ‏فرماید:

شفاعت کن که من همه شفاعتهاى تو را مى‏ پذیرم و بخواه که هر چه را بخواهى به تو عطا مى ‏نمایم. او نیز مى ‏خواهد و عطا مى‏ شود و شفاعت مى‏ کند و پذیرفته مى‏ شود. و هنگامى که از عده ‏اى حساب مى‏ کشند و آنان را نگهداشته و ذلیل مى‏ شوند، او حسابى نداشته و او را نگه نمى‏ دارند، ذلیل نمى‏ شود؛ بخاطر هیچ کدام از کارهاى بدش بدبخت نمى‏ شود و نامه عملش را باز کرده و به او مى‏ دهند. آنگاه از نزد خداوند پایین مى ‏آید و مردم مى ‏گویند: سبحان اللَّه!این بنده خدا هیچ خطائى نداشت و از همنشینان حضرت محمد(ص) است.

امام باقر علیه السّلام فرمودند: کسى که یک بار در عمر خود سوره یس را بخواند، خداوند به شماره هر آفریده‏ اى در دنیا و هر آفریده‏ اى در آخرت و در آسمان دو هزار حسنه براى او نوشته و دو هزار گناه او را پاک مى‏ نماید و دچار فقر، زیان مالى، زیر آوار ماندن، بیچارگى، دیوانگى، جذام، وسواس و بیمارى زیانبخش نمى‏ شود.

و خداوند سختیهاى مرگ و ترسهاى آن را براى او آسان نموده و قبض روح او را خود به دست مى‏ گیرد و از کسانى خواهد بود که خداوند براى آنان گستردگى در زندگى، خوشحالى هنگام زیارت خداوند و رضایت به ثواب الهى را در آخرت براى آنان تضمین نموده است. و خداوند متعال به تمام فرشتگان آسمانى و زمینیش مى‏ فرماید: همانا که از فلانى راضى شدم؛ پس براى او استغفار نمایید.



پی نوشت:
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال / ترجمه بندرریگى، ص238.

اسم اعظم الهی

کلید اسم اعظم خدا در قرآن

مرحوم شیخ على اکبر عماد مى نویسد:
اسم اعظم خداوند تبارک و تعالى، آنهائى است که در اولش، لفظ جلاله (الله ) و در آخرش لفظ (هو) باشد و همچنین، بدون نقطه باشد و در قرآن شریف، در پنج مورد چنین آمده است .
پس بنابراین، اسم اعظم (الله لااله الاّ هو) مى باشد. از شیخ مغربى نقل شده که هر کس این پنج آیه را، وردِ خود کند و هر روز یازده مرتبه، به هر نیت و در هر مشکلى - که برایش پیش آید- بخواند، بزودى نیت او برآورده خواهد شد. انشاءالله.
آن پنج مورد در قرآن چنین است :

1 - اَللّهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ لاتَاءْخُذُهُ سِنَهٌ وَ لانوْمٌ لَهُ ما فى السَّمواتِ وَ ما فى الاَْرْضِ مَنْ ذَاالَّذى یَشْفَعُ عِنْدَهُ اِلاّ بِاِذْنِهِ یَعْلَمُ ما بَیْنَ اَیْدیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لایُحیطُونَ بِشَئىٍ مِنْ عِلْمِهِ اِلاّ بِماشاءَ وَسِعَ کُرْسیُّهُ السَّمواتِ وَالاَْرْضَ وَ لایَؤُدُهُ حِفْظِهُما وَ هُوَ الْعَلِىُّ الْعَظیمِ. (بقره / 255)


2 - اَللّهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ نَزَّلَ عَلَیْکَ الْکِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیْهِ وَ اَنْزَلَ التَّوریةَ وَالاِْنْجیلَ مِنْ قَبْلُ هُدىً لِلنّاسِ وَ اَنْزَلَ الْفُرْقانَ. (آل عمران، 2، 3، 4)


3 - اَللّهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ اِلى یَوْمِ الْقیامَةِ لارَیْبَ فیهِ وَ مَنْ اَصْدَقُ مِنَ اللّهِ حَدیثاً. (نساء / 87)


4 - اَللّهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ لَهُ الاَْسْماءُ الْحُسنى .(طه / 8)


5 - اَللّهُ لااِلهَ اِلاّ هُوَ وَ عَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ. (تغابن / 13)


شیخ مفید فرموده است : اسم اعظم در سوره فاتحه است و بر اساس ‍ فرمایشِ امام صادق علیه السّلام اگر این سوره را 70 بار، بر مرده بخوانند و روح بر بدن میت برگردد، شگفت آور نیست .*
__________________
- تفسیر صافى، ج 1 / 88
منبع: جلوه هائى از نور قرآن در قصه ها و مناظره ها و نکته ها، عبدالکریم پاک نیا

حماسه حسینی از منظر قرآن

قرآن و  امام حسین (ع)

۱ .    اولین آیه از قرآن در این مورد ، این آیه شریفه است که می فرماید :

« اذن للذین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر ، الذین اخرجو من دیارهم بغیر حق الا ان یقولو ربنا الله … »

« به کسانی که به جنگ بر سرشان تاخته اند و مورد ستم قرار گرفته اند ، رخصت داده شد که قهرمانانه از خود دفاع کنند و خداوند بزرگ بر پیروز گردانیدن آنان به تجاوزکاران تواناست آنا که به ناحق از شهر و دیارشان رانده شده اند ، جز آن نبود که می گفتند : پروردگار ما ، خدای یک تاست … » سوره حج ، آیات ۳۹ و ۴۰ 0 

از امام صادق (ع) روایت شده است که : این آیه شریفه در مورد امیرمومنان جعفر طیار و حمزه نازل شد و در مورد حسین (ع) و شهادت پر افتخار او نیز تفسیر و تطبیق گردید .

اما آیه شریفه در مورد حسین (ع) به گونه ای خاص تفسیر و تطبیق شد ، چرا که او از وطن خویش و همه پناهگاهها رانده شد و در سراسر قلمرو گسترده اسلامی برای او نقطه امنی نگذاشتند ، کار خشونت و ترور و وحشت آفرینی رژیم اموی آن هم به نام اسلام به جائی رسیده که امام حسین (ع) فرمودند : به خدای سوگند ! اگر من در لانه پرنده ای باشم مرا بیرون خواهند آورد تا با ریختن خون من به اهداف پلید و ظالمانه خویش برسند . خصائص الحسینیه ، ص ۴۱۸ ، قطعه از  بهشت ج ۲ ص ۱۷۸ 0

۲ .    دومین آیه شریفه در سوگ حسین (ع) این آیه شریفه است که بدین واقعیت اشاره دارد که آن حضرت در راه پرافتخار خویش تنها بود و یاران شهامتمند و پاکباخته همراه و همدل و همسنگر او اندک .

« الم تر الی الذین قیل لهم کفوا ایدیکم و اقیمو الصلواة و اتوالزکوة فلما کتب علیهم القتال اذا فریق منهم یخشون الناس کخشیة الله او اشد خشیة و قالوا ربنا لم کتبت علینا القتال لولا اخرتنا الی اجل قریب … »

« آیا ندیدی کسانی را که به آنها گفته شد : که اکنون از پیکار باز ایستید و نماز بخوانید و زکات بدهید ، اما هنگامی که جنگیدن بر آنان مقرر شد گروهی چنان از مردم ترسیدند که باید از خدا می ترسیدند یا ترسی بیشتر از ترس از خدا و گفتند : پروردگارا ! چرا پیکا را بر ما مقرر فرمودی و بر ما مهلت نمی دهدی تا به مرگ خویش که نزدیک است بمیریم ؟ » سوره نساء ، آیه ۷۷ . 0

در تفسیر آیه شریفه از حسن بن زیاد عطار ، روایت است که می گوید : از امام صادق (ع) در مورد آیه شریفه پرسیدم که فرمودند : فراز نخست آیه ، در مورد امام حسین (ع) است که خداوند او را به دست نگاه داشتن از پیکار فرا خواند « الم ترالی الذین … » آنگاه از فراز دوم آیه شریفه پرسیدم : « فلما کتب علیهم القتال … » که فرمود در مورد امام حسین (ع) است و به همه مردم روی زمین که به همراه او در راه حق و عدالت به جهاد برخیزند . بحارالانوار ، ج ۴۴ ، ص ۲۱۷ قطعه ای از بهشت ج ۲ ص ۲۱۷ 0 

یکی از شیعیان از امام باقر (ع) روایت کرده که فرمودند : اگر تمام اصل زمین در رکاب امام حسین (ع) جنگ می کردند همه کشته می شدند . خصائص الحسیینه ، ص ۴۲۰

۳ .    سومین آیه اشاره به شهادت و شهادتگاه وشرایط و حالات جانسوز و پرافتخار آن گرامی است و آن نخستین آیه از سوره مریم است :

« کهیعص »

در روایتی از حجت قائم – عج – در پرسش از تاویل حروف کهیعص آمده است : این حروف از اخبار غیبی و پنهان است که خداوند بنده اش حضرت زکریا را از آن آگاه کرد و سپس آن را برای حضرت محمد –ص- بیان کرد و آن مطلب از این قرار است :حضرت زکریا –ع- از خداوند در خواست کرد که اسامی خمسه طیبه و پنج تن آل عبا –ع- را به او بیاموزد .

خداوند جبرییل را فرستاد تا این نام های مقدس را به او آموزش دهد .
حضرت زکریا با شنیدن نام های مبارک محمد و علی و فاطمه و حسن -ع- شاد و مسرور گردید و غمش بر طرف شد اما با شنیدن نام حسین –ع- غصه دار و گریان گردید . روزی از خداوند علت این امر را پرسید و خداوند در پاسخ به او فرمود : کهیعص ، کاف نام کربلا و هاء ،هلاکت و قتل عترت –ع – ( در حادثه کربلا )و یاء، نام یزید ملعون است که به امام حسین –ع- ظلم و ستم کرد و عین، عطش آن حضرت –ع- و صاد ، صبر او است .
هنگامی که زکریا این موضوع را شنید سه روز از عبادتگاهش خارج نشد و اجازه ورود به کسی نداد و مشغول گریه و افغان شد و به خداوند عرض نمود : خدایا ! من سوگوار فرزند بهترین آفریده توام ، آیا چنین مصیبتی بر او وارد می شود ؟ خدایا ! آیا علی و فاطمه –ع – لباس این عزا و مصیبت را بر تن می کنند ؟ خدایا ! آیا چنین غصه و داغی بر آستانه آنها فرود می آید ؟ سپس عرضه داشت : خدایا ! فرزندی که در بزرگسالی مایه روشنی چشمم باشد روزی ام ساز و او را وارث و وصی من قرار ده و جایگاه و موقعیت او را در نزد من مانند حسین –ع- قرار ده .
هنگامی که چنین فرزندی به من ارزانی داشتی مرا شیفته و دلباخته او کن و سپس مرا داغدار و سوگوار او ساز همان طوری که محمد –ص- را داغدار و سوگوار فرزندش می گردانی . پس خداوند حضرت یحیی –ع- را به او عطا فرمود و او در سوگ فرزندش نشست و مدت حمل یحیی –ع- مانند امام حسین –ع- شش ماه بود .

تفسیر صافی ، ملا محسن فیض کاشانی ، ج3 ، ص 273

۴ .   چهارمین آیه در اشاره به سوگ حسین (ع) آیه شریفه ای است که به هنگام شهادتش بدان ندا داده شده که :

« یا ایتها النفس المطمئنه ، ارجعی الی ربک راضیه مرضیه »

« هان ای روح با آرامش و ایمان ! پیش پروردگارت خشنود و پسندیده باز گردد و به چرگه پرستندگانم درآی و به بهشتم وارد شود . » سوره فجر ، آیات ۲۷ و ۲۸

امام صادق (ع) فرمودند : صاحب روح بزرگ و آرام و خشنود حسین (ع) است و این آیه شریفه اشاره به روح بزرگ اوست . خصایص الحسینیه ، ص ۴۲۰

۵ .   پنجمین آیه در سوگ امام حسین (ع) آیه شریفه ای است که اشاره خونخواهی او به هنگام رجعت دارد و می فرماید :

« … و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا فلا یسرف فی القتل »

« هر کس که به ستم کشته شود به خونخواه او ، برای خونخواهی قدرتی داریم » . سوره اسرا ، آیه ۳۳ 0

امام محمد باقر (ع) در تفسیر آغاز آیه شریفه فرمودند : این اشاره به حسین (ع) است که مظلومانه به شهادت رسید . آنگاه در مورد این جمله از آیه : « فقد جعلنا لولیه سلطانا » فرمود : این اشاره به دوازدهمین امام نور (ع) حضرت مهدی (عج) است که خونخواهی خون پاک او را خواهد کرد و در مورد این جمله از آیه که می فرماید : « فلا یسرف فی القتل » فرمود : « قاتل او در کشتن ، زیاده روی نکند که حسین (ع) پیروزمند است » الخصائص الحسینیه ، ص ۴۲۱   قطعه از ا بهشت ج ۲ ص ۱۸۱ 0

۶ .    ششمین آیه در اشاره به سوگ امام حسین (ع) آیه ای است که بیانگر انتقام از خون به ناحق ریخته شده او در روز رستاخیز است که می فرماید :

« و اذا المووده سئلت … بای ذنب قتلت »

« آنگاه که از دختر زنده به گور سئوال می شود که به کدامین گناه گشته شد ؟ » از امام صادق (ع) روایت است که فرمود : این آیه در مورد امام حسین (ع) نازل شده است . الخصائص الحسینیه ، ص ۱۸۴  قطعه از  بهشت ج ۲ ص ۱۸۴ 0

۷ .    هفتمین آیه در مورد آن حضرت این است که می فرماید :

« فدیناه بذبح عظیم . »       سوره صافات ، آیه ۱۰۷

در روایت آمده است که : « ذبح عظیم امام حسین (ع) است . » بحارالانوار ، ج ۴۴ ، صص ۲۲۵ و ۲۲۶  قطعه از بهشت ج ۲ ص ۱۸۵