گه گاه، از گوشه و کنار، از زبان برخی از افراد سطحی نگر در رابطه با برپایی مراسمات عزاداری سیدالشهداء می شنویم: "که وجود چنین محافلی بعد از حدود 1400 سال چه سودی و چه نتیجه ایی دارد؟ و چه لزومی بر صرف این همه وقت و هزینه، برای کشوری که در حال توسعه و پیشرفت است، وجود دارد؟
برای پاسخ به این سوال نگاهی به قرآن کریم کرده و دو نکته در این رابطه بیان می نماییم:
اِنَّ الاَْبْرَارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْس کَانَ مِزَاجُهَا کَافُوراً * عَیْناً یَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللهِ یُفَجِّرُونَهَا تَفْجِیراً * یُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یَخَافُونَ یَوْماً کَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً * وَ یُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ اَسِیراً * اِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللهِ لاَ نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَآءً وَ لاَ شُکُوراً * اِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا یَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِیراً
ترجمه :
به
یقین ابرار (و نیکان) از جامى مى نوشند که با عطر خوشى آمیخته است، از
چشمه اى که بندگان خاصّ خدا از آن مى نوشند، و از هر جا بخواهند آن را جارى
مى سازند. آن ها به نذر خود وفا مى کنند، و از روزى که شرّ و عذابش گسترده
است مى ترسند، و غذاى (خود) را با این که به آن علاقه (و نیاز) دارند، به
«مسکین» و «یتیم» و «اسیر» مى دهند. (و مى گویند:) ما شما را به خاطر خدا
اطعام مى کنیم، و هیچ پاداش و سپاسى از شما نمى خواهیم. ما از پروردگارمان
خائفیم، در آن روزى که عبوس و سخت است!
«سوره دهر (انسان)، آیات 5 تا 10»
۱۴ نکته درباره زیارت جامعه کبیره که از امام علی النقی (ع) به ما رسیده است.
زیارت جامعه کبیره که اقیانوسی مواج از معارف الهی و مضامین عالی مشتمل بر معرفی مقام ائمه علیهم السلام است؛ از امام علی النقی علیه السلام به ما رسیده است. زیارت جامعه که به تعبیر علامه مجلسی(ره) از نظر سند و روایت از صحیح‌ترین و قوی‌ترین زیارات ائمه علیهم السلام است یادگاری عظیمی است که در حرم هر یک از ائمه معصومین علیهم‌السلام آن زیارت را می‌خوانیم.
از آنجاکه این زیارت ، بر نقل نصوص مختلف ، معتبرترین زیارات بوده و توصیه به خواندن آن در مشاهد مشرفه ، اکیدا به چشم می خورد ؛ توجه به مضامین مهم آن نیز باید مورد توجه قرار بگیرد .
بخش دوم آیه 33 سوره احزاب/33 به «آیه تطهیر» شهرت یافته است:[۱]
«انَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا ...».
این آیه با «إِنَّما» که به تصریح لغویان براى حصر است، آغاز شده و انحصار اراده الهى به آنان را بیان مى‌کند. تقدیم جار و مجرور (عنکم) بر مفعولٌ به (الرجس) و نیز اعراب نصب (أهل‌‌البیت) که مفید اختصاص است، بر این تأکید مى‌افزاید.
تعبیر «یُطهِّرکُم» در پى «لِیُذهِبَ عَنکُم الرِّجسَ» تأکیدى بر طهارت و پاکیزگى به دنبال دور شدن پلیدى‌ها است و «تَطهِیرًا» که مفعول مطلق است نیز تأکیدى دیگر براى طهارت به شمار مى‌رود. «الرِجسَ» که با الف و لام جنس است، هر گونه پلیدى فکرى و عملى اعم از شرک، کفر، نفاق و جهل و گناه را دربر مى‌گیرد.[۲]
این آیه از جمله آیاتى است که مجادله‌هاى کلامى فراوانى را به همراه داشته است؛ زیرا شیعه با استناد به متن آیه و نیز روایات شأن نزول بر امامت و عصمت اهل بیت علیهم‌السلام و نیز اختصاص اهل بیت به خمسه طیبه استدلال کرده؛[۳] در حالى که بسیارى از اهل سنت چنین برداشتى را نپذیرفته و با استفاده از قبل و بعد آیه که درباره همسران پیامبر است، همسران را نیز از «أَهلَ‌البَیتِ» به شمار آورده‌اند.[۴] براى تبیین و تفسیر آیه در ابتدا باید معناى اراده الهى (یُریدُ‌اللّهُ...) مشخص و در مرحله بعد، مقصود از «أَهلَ‌البَیتِ» روشن شود.
اراده الهى یا تکوینى است یعنى در پى آن، متعلق اراده الزاماً محقق مى‌شود، مانند این که خداوند اراده کرد آتش بر ابراهیم علیه‌السلام سرد و بى‌ضرر شود و این اراده بى‌درنگ محقق شد: «إِذَا أَرَادَ شَیئًا أَن یَقولَ لهُ کُن فَیَکون»(سوره یس/36،82) یا تشریعى است؛ یعنى اراده با وقوع مقصود ملازم نیست؛ مانند اراده و خواست خداوند در انجام واجبات و پرهیز از محرمات که ممکن است در موارد فراوانى محقق نشود.
اراده در این آیه تکوینى است نه تشریعى؛ یعنى خداوند اراده کرده که
اهل بیت پیامبر از هر گونه پلیدى دور باشند و آنان را پاک و پاکیزه قرار
داده است و در پى این اراده، دورى از آلودگى‌ها و صفت طهارت براى آنان تحقق
یافته است؛ زیرا اراده تشریعى خداوند مبنى بر دور بودن از پلیدى‌ها و
پاکیزگى انسان‌ها با انجام تکالیف به اهل بیت پیامبر اختصاص ندارد بلکه
خداوند اراده کرده است همه انسان‌ها از پلیدى‌ها بر حذر و به طهارت و
پاکیزگى متصف باشند؛ چنان که در دستور به غسل و وضو
مى‌فرماید: خداوند به این وسیله مى‌خواهد شما مسلمانان را پاک کند: «مَا
یُریدُ اللّهُ لِیَجعلَ عَلیکُم مِن حَرج ولکِن یُریدُ لِیُطهِّرَکُم...».(سوره مائده/5،6)[۵]
