اهمیت و آثار بسم الله

منبع : رهروان ولایت

در روایات اسلامی به قدری به این آیه از قرآن مجید اهمیت داده شده است که آن را هم ردیف «اسم اعظم الهی» معرفی کرده اند. امام علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرماید: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ أَقْرَبُ إِلَى اسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ مِنْ نَاظِرِ الْعَیْنِ إِلَى بَیَاضِهَا؛(1) بسم الله الرحمن الرحیم، به اسم اعظم خدا نزدیک تر از سیاهی چشم است، به سفیدی آن.»

آنچه از میان روایات امامان معصوم علیهم السلام درباره ی اهمّیت «بسم الله الرحمن الرحیم» به دست می آید عبارت است از:

1. امامان معصوم علیهم السلام هیچ کاری را بدون گفتن این جمله آغاز نمی کردند.
2. سفارش می کردند غذا را با این جمله آغاز و اگر چند غذا تناول می کنید برای هر کدام جدگانه «بسم الله» بگویید و چنانچه فراموش کردید، جمله ی «بِسمِ الله عَلی اَوَّلِهِ وَ آخِرِهِ» را بر زبان جاری کنید. این مطلب، به اهمیت فوق العاده شروع غذا با نام خداوند اشاره می کند. (2)
3. بلند گفتن و آشکار کردن «بسم الله الرحمن الرحیم»، بسیار سفارش شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: «حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهما السلام أَنَّهُ قَالَ التَّقِیَّةُ دِینِی وَ دِینُ آبَائِی فِی کُلِّ شَیْ ءٍ إِلَّا فِی تَحْرِیمِ الْمُسْکِرِ وَ خَلْعِ الْخُفَّیْنِ عِنْدَ الْوُضُوءِ وَ الْجَهْرِ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ؛(3) پدرم از پدرانش روایت کرده است که علی بن ابی طالب علیه السلام فرمود: تقیه در هر چیز، دین من و دین پدران من است؛ جز در تحریم مست کننده و در کندن کفش، [برای مسح] هنگام وضو و در بلند گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم".»
4. امام زین العابدین علیه السلام در فضیلت «بسم الله الرحمن الرحیم» می فرماید: «أَنَّ اللَّهَ قَدْ فَضَّلَ مُحَمَّداً بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ عَلَى جَمِیعِ النَّبِیِّینَ مَا أَعْطَاهَا أَحَداً قَبْلَهُ إِلَّا مَا أَعْطَى سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ مِنْ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ فَرَآهَا أَشْرَفَ مِنْ جَمِیعِ مَمَالِکِهِ کُلِّهَا الَّتِی أُعْطِیَهَا فَقَالَ یَا رَبِّ مَا أَشْرَفَهَا مِنْ کَلِمَاتٍ إِنَّهَا لَآثَرُ مِنْ جَمِیعِ مَمَالِکِیَ الَّتِی وَهَبْتَهَا لِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَى یَا سُلَیْمَانُ وَ کَیْفَ لَا تَکُونُ کَذَلِکَ وَ مَا مِنْ عَبْدٍ وَ لَا أَمَةٍ سَمَّانِی بِهَا إِلَّا أَوْجَبْتُ لَهُ مِنَ الثَّوَابِ أَلْفَ ضِعْفِ مَا أَوْجَبْتُ لِمَنْ تَصَدَّقَ بِأَلْفِ ضِعْفِ مَمَالِکِکَ یَا سُلَیْمَانُ هَذِهِ سُبْعُ مَا أَهَبُهُ لِمُحَمَّدٍ سَیِّدِ النَّبِیِّینَ تَمَامَ فَاتِحَةِ الْکِتَابِ إِلَى آخِرِهَا؛(4)

خداوند با سوره فاتحة الکتاب، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را بر تمام پیامبران برتری بخشید؛ به گونه ای که به احدی قبل از ایشان، این سوره را عطا نکرده بود؛ مگر آنچه که به سلیمان بن داود عطا کرد که همان بسم الله الرحمن الرحیم است. وی این جمله را بالاتر از تمام سرزمینهایی که به او ارزانی شده بود، می دانست پس گفت: پروردگارا! چه کلمات عالی و شریفی است. این جمله از تمام سرزمینهایم که به من بخشیدی گرامی تر است. خداوند متعال فرمود: ای سلیمان! چگونه چنین نباشد در حالی که هیچ مرد و زنی نیست که مرا با این جمله بخواند مگر آنکه هزار برابر ثوابی برای او مقرر می کنم که برای کسی که هزار برابر سرزمینهای تو را صدقه می دهد، مقرر می نمایم. ای سلیمان! این جمله یک هفتم آن چیزی است که به محمد صلی الله علیه وآله سید پیامبران بخشیدم که همانا تمام فاتحة الکتاب است.»

5. در اهمیت این جمله، همین بس که اگر حیوان حلال گوشتی بدون «بسم الله» ذبح شود، خوردن گوشت آن، حرام است. این حکم شرعی اسلام، حکایت از تأثیر فراوان «بسم الله» در امور دنیوی نیز دارد.

ادامه مطــــــلب را ببینـــــــید

نصیحت ارزشمند امام باقر (ع) به امام صادق (ع )

امام صادق (علیه‏ السلام) فرمودند:

اَدَّبَنى اَبى علیه ‏السلام بِثَلاثٍ ...

ونَهانى عَنْ ثَلاثٍ : قالَ لى :

یا بُنَىَّ مَنْ یَصْحَبْ صاحِبَ السّوءِ لا یَسْلَمْ

وَ مَن لا یُقَـیِّد اَ لْفاظَهُ یَنْدَم ،

 وَ مَنْ یَدْخُل مَداخِلَ السَّوءِ یُتَّهَمْ...وَ

نَهانى اَنْ اُصاحِبَ حِاسِدَ نِعْمَةٍ

اوَ شامِتا بِمُصیبَةٍ ،

اَو حامِلَ نَمیمَةٍ ؛

***************
ترجمه :

 پدرم علیه‏ السلام مرا به سه چیز ادب آموخت

و از سه چیز نهى‏ ام فرمود .

سه نکته ادب این بود که فرمود : فرزندم!

هرکس با دوست بد بنشیند ، سالم نمى ‏ماند

و هر کس گفتارش را کنترل نکند ، پشیمان مى ‏شود ،

و هر کس به جایگاه‏ هاى بد وارد شود ،

موردبدگمانى قرار مى ‏گیرد

و آن سه چیز که مرا از آن نهى فرمود:

دوستى با کسى که :

 چشم دیدن نعمت کسى را ندارد ( حسود )،

و با کسى که از مصیبت دیگران شاد مى ‏شود

و با سخن‏ چین.

تحف العقول، ص 376

قرآن به خط امام کاظم (ع)

منبع : مؤسسه سبطین

یک قرآن منحصر به فرد روی پوست آهو نوشته شده که منسوب به دستخط مبارک امام کاظم(ع) است. این مصحف شریف 425 سال پیش توسط شیخ بهایی وقف شده است و اکنون در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
در صفحه اول قرآن منسوب به دستخط امام هفتم شیعیان، وقفنامه‌ای به خط و امضای شیخ بهایی در سال 1009 هجری قمری دیده می‌شود.
این قرآن دارای 83 برگ، قطع: بیاضی، 28 × 17 سانتی متر، 6 سطر در هر صفحه، اندازه نوشته: 15 × 10 سانتی‌متر، اوراق متن و حاشیه شده، نوع مرکب: مشکی مایل به قهوه‌ای است.
در این اثر معنوی بخشی از کلام الله مجید از آیه 252 سوره بقره تا آیه 89 آل عمران را شامل می‌شود که به خط کوفی، روی پوست آهو کتابت شده است.

آثار و برکات بســــــم الله

مأخذ : رهروان ولایت

میان همه ی مردم جهان، رسم است که هر کار مهم و پرارزشی را به نام بزرگی از بزرگان آغاز می کنند، و نخستین کلنگ هر مؤسسه ی ارزنده ای را به نام کسی بر زمین می زنند که به او علاقه دارند؛ یعنی آن کار را از آغاز با شخصیت مورد نظر ارتباط می دهند. انبیای الهی به انسانهای موحد این گونه تعلیم داده اند که برای پاینده بودن یک برنامه و جاوید ماندن یک تشکیلات، لازم است آن را به موجود پایدار و جاویدانی ارتباط دهیم؛ موجودی که فنا در ذات او راه ندارد؛ زیرا همه ی موجودات این جهان به سوی کهنگی و زوال می روند و تنها موجود باقی و ابدی، ذات پاک الهی است.   

==========

اهمّیت بسم الله
نقش و اهمیت شروع هر کار با نام پروردگار تا آنجا است که رسول خدا صلی الله علیه وآله می فرماید: «قَالَ اللهُ تَبارَکَ و تَعالی کُلُّ أَمرٍ ذِی بَالٍ لا یُذکَرُ بسم الله فیه فَهُوَ أبتَرُ؛(1) خداوند متعال می فرماید: هر کار مهمی که در آن «بسم الله» ذکر نشود، بی فرجام است.»    
سرآغاز هر نام، نام خداست
که بی نام او نامه یکسر خطاست    
پایداری و بقای عمل، بسته به ارتباطی است که با خدا دارد؛ از اینرو خداوند بزرگ در نخستین آیات قرآن بر پیامبر رحمت، دستور می دهد که تبلیغ اسلام را با نام خدا شروع کند: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ.» (2)    
حضرت نوح علیه السلام در آن طوفان سخت و عجیب، هنگام سوار شدن بر کشتی و حرکت روی امواج کوه پیکر آب که هر لحظه با خطرهای فراوانی روبه رو بود، برای رسیدن به سرمنزل مقصود و پیروزی بر مشکلات، به یاران خود دستور می دهد که هنگام حرکت و توقف کشتی، «بِسْمِ اللهِ» بگویند: « وَقَالَ ارْکَبُوا فِیهَا بِسْمِ اللَّهِ مَجْرَاهَا وَ مُرْسَاهَا.»؛ (3) «و گفت در کشتی سوار شوید. «بسم الله»، معبر و محل عبور و [موجب] متوقف شدنش است.» سرانجام، آنها این سفر پر مخاطره را با پیروزی، پشت سر گذاشتند و با سلامت و برکت از کشتی پیاده شدند.    
همچنین سلیمان نبی علیه السلام در نامه ای به ملکه ی سبا، سرآغاز آن را «بِسمِ الله» قرار می دهد: « إِنَّهُ مِنْ سُلَیْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیِم» ؛(4) «این نامه از سلیمان است و چنین است: به نام خداوند بخشنده مهربان.»    
مرد دانا سخن ادا نکند    
تا به نام حق، ابتدا نکند    
طبق همین اصل، تمام سوره های قرآن با بسم الله آغاز می شود تا هدف اصلی که همان هدایت و سوق بشر به سعادت است از آغاز تا انجام با پیروزی قرین باشد.    
اهمّیت شروع هر کاری با اسم جلاله و آشنا نبودن بسیاری از مردم با این مسئله، باعث شد تا در این مقاله مختصری از بیانات ائمه اطهار علیهم السلام را به رشته ی تحریر درآوریم. امید آنکه ره گشای کارها و گره گشای مشکلات زندگی باشد.    

اوّل، بسم الله
در باب علت انتخاب «بسم الله الرحمن الرحیم» برای آغاز هر کار، می توان به چند مورد اشاره کرد:    
ادامۀ مطلب را ببینید

قرآن در سیرۀ نیــــــــکان

بر

برگرفته از : رهروان ولایت

در عصری که دشمنان اسلام از هر سو و با تمام امکانات به نابودی اسلام، کمر بسته اند، انس با قرآن برای تمام مسلمانان، ضرورتی انکارناپذیر است؛ چراکه در صورت مأنوس نشدن با کلام وحی و فاصله گرفتن از این سرچشمۀ نور، در معرض خطرات متعددی قرار خواهند گرفت، که از مهم ترینِ آن خطرات، ضلالت، گمراهی و تسلط بیگانگان است. گذشته از آن، اگر ما مسلمانان با قرآن مأنوس نشویم، مورد شکایت و عتاب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم قرار خواهیم گرفت که شکوه می کند: [یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً]؛1 «پروردگارا! قوم من، قرآن را رها کردند.»
همچنین مهم ترین گرفتاری بشر امروزی در عصر تکنولوژی و صنعت، وحشت از تنهایی است. با وقوع حوادث گوناگون، زن و مرد، پیر و جوان، کودک و بزرگسال، وقتی با خود خلوت می کنند، از غول تنهایی می ترسند و احساس می کنند با از دست دادن اموال، اولاد و همراهان خود، تنهای تنها خواهند بود و شدیداً خود را نیازمند انیس و همدم می بینند.
امام سجاد علیه السلام قرآن را بهترین رفیق لحظات تنهایی معرفی می کند و می فرماید: «لَوْ مَاتَ مَنْ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یَکُونَ الْقُرْآنُ مَعِی؛2 اگر تمام مردمِ بین مشرق و مغرب بمیرند ]و هیچ موجودى روى زمین زنده نماند و من تنها باشم[ هرگز ]از تنهایى[ وحشت نمی کنم، پس از آنکه قرآن با من باشد.»

ادامه مطلب را ببینید

اهل بیت (ع) در سخن پیامبر (ص)

حدیث ثقلین :

_____________

«قال رَسُولُ اللَّهِ (ص):

اِنّى تارِکٌ فیکُمُ الثِّقْلَیْنِ کِتابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتى اَهْلَ بَیْتى

وَ اِنَّهُما لَنْ یَفْتَرِقا حَتّى یَرِدا عَلَىَّ الْحَوضَ

ما اِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِما لَنْ تَضِلُّوا».

               (بحار الانوار، ج 35، ص 184، باب 4، ح 2.)

«به درستى که من در بین شما دو چیز گرانبها مى‏گذارم : " قرآن و اهل بیتم،"

و آن دو از یکدیگر جدا نمى‏شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند،

تا زمانى که به این دو تمسّک کنید گمراه نمى‏شوید».

حدیث سفینه

___________

«قالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص):

مَثَلُ اَهْلِ بَیْتى فیکُمْ کَمَثَلِ سَفینَةِ نُوحٍ

مَنْ رَکِبَــــها نَجا وَ مَنْ تَخَـــــلَّفَ عَنْها غَرَقَ».

               (بحار الانوار، ج 23، ص 123، باب 7، ح 48.)

«اهل بیت من در بین شما مانند کشتى نوح است،

هر کس سوار آن شد نجات یافت و هر کس از آن تخلّف کرد غرق شد».

حدیث ائمّه اثنى عشر:

________________

«قالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص):

لا یَزالُ الدّینُ قائِماً حَتّى تَقُومُ السَّاعَةُ

وَ یَکُونُ عَلَیْکُمْ اِثْنى عَشَرَ خَلیفَةً کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ».

                   (بحار الانوار، ج 36، ص 239، باب 41، ح 38.)

«تا روز قیامت، دین اسلام پایدار است و دوازده جانشین براى شما هست

که همه آنها از قریش هستند».

روایت اخیر همچنین با الفاظ دیگرى ولى با همین محتوا، به طور متواتر در کتابهاى معتبر اهل تشیّع و اهل سنّت از رسول گرامى (ص) نقل شده است، مانند:

«یَکُونُ بَعْدى اِثْنا عَشَرَ خَلیفَةً کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ».

(بحار الانوار، ج 36، ص 268، باب 41، ح 88.)

«بعد از من دوازده نفر جانشین مى‏باشند که همگى از قریش هستند».

«اَلْاَئِمَّةُ بَعْدى اِثْنا عَشَرَ کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ».

(بحار الانوار، ج 36، ص 282، باب 41، ح 103.)

«امامان بعد از من دوازده نفرند که همگى از قرش هستند».

«لا یَزالُ هذَا الدّینُ عَزیزاً مَنیعاً اِلى اِثْنى عَشَرَ خَلیفَة».

(بحار الانوار، ج 36، ص 266، باب 41، ح 87.)

«پیوسته این دین غالب و محفوظ است تا زمانى که دوازده نفر جانشین باشند».

سه چیز بهمراه سه چیز دیگر !

متن حدیث:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِیِّ

عَنِ السَّیَّارِیِّ عَنِ الْحَارِثِ بْنِ دِلْهَاثٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا ع

قَالَ الرضا (ع) : إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَ بِثَلَاثَةٍ مَقْرُونٍ بِهَا ثَلَاثَةٌ أُخْرَى أَمَرَ بِالصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ

«1» فَمَنْ صَلَّى وَ لَمْ یُزَکِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلَاتُهُ وَ أَمَرَ بِالشُّکْرِ لَهُ وَ لِلْوَالِدَیْنِ‏

«2» فَمَنْ لَمْ یَشْکُرْ وَالِدَیْهِ لَمْ یَشْکُرِ اللَّهَ وَ أَمَرَ بِاتِّقَاءِ اللَّهِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ‏

«3» فَمَنْ لَمْ یَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ یَتَّقِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ.

امام علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام فرمودند:

خداوند به نماز و زکات امر کرده، پس هر کس نماز بخواند و زکات ندهد نماز او قبول نمى‏‌شود.

امام هشتم حضرت رضا علیه السلام فرمود:

همانا خداوند به سه چیز امر فرموده که همراه با سه چیزند:

به نماز و زکات امر کرده، پس هر کس نماز بخواند و زکات ندهد نماز او قبول نمى‏‌شود،

 به شکر خود و شکر پدر و مادر امر کرده، پس هر کس از پدر و مادرش تشکر نکند شکر خدا را به جا نیاورده است،

و به تقواى الهى و صله رحم امر کرده، پس هر کس صله رحم نکند از خدا هم پروا ندارد.

«خصال، جلد 1، صفحه 156»

آثار صلوات

عَن النَّبیِّ صَلَّی اللهُ علیهِ وَآلِهِ:

صَلاتُکُم عَلَیَّ مُجَوِّزَۀٌ لِدُعاءِکُم، وَمَرْضاۀٌ لِرَبِّکُم، وَزَکاتٌ لأعمالکم (لِأَبدانِکُمْ).

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:

صلوات شما سبب استجابت دعا، رضایت و خشنودی پروردگار و پاکیزگی 

اعمالتان می‌شود.


جامع الأخبار: 156