امید بخش ترین آیه قرآن بفرموده علی (ع )
منبع : رهروان ولایت
در روایات اسلامی به قدری به این آیه از قرآن مجید اهمیت داده شده است که آن را هم ردیف «اسم اعظم الهی» معرفی کرده اند. امام علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرماید: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ أَقْرَبُ إِلَى اسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ مِنْ نَاظِرِ الْعَیْنِ إِلَى بَیَاضِهَا؛(1) بسم الله الرحمن الرحیم، به اسم اعظم خدا نزدیک تر از سیاهی چشم است، به سفیدی آن.»
آنچه از میان روایات امامان معصوم علیهم السلام درباره ی اهمّیت «بسم الله الرحمن الرحیم» به دست می آید عبارت است از:
1. امامان معصوم علیهم السلام هیچ کاری را بدون گفتن این جمله آغاز نمی کردند.
2.
سفارش می کردند غذا را با این جمله آغاز و اگر چند غذا تناول می کنید برای
هر کدام جدگانه «بسم الله» بگویید و چنانچه فراموش کردید، جمله ی «بِسمِ
الله عَلی اَوَّلِهِ وَ آخِرِهِ» را بر زبان جاری کنید. این مطلب، به اهمیت
فوق العاده شروع غذا با نام خداوند اشاره می کند. (2)
3. بلند گفتن و
آشکار کردن «بسم الله الرحمن الرحیم»، بسیار سفارش شده است. امام صادق علیه
السلام می فرماید: «حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ
عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهما السلام أَنَّهُ قَالَ التَّقِیَّةُ
دِینِی وَ دِینُ آبَائِی فِی کُلِّ شَیْ ءٍ إِلَّا فِی تَحْرِیمِ
الْمُسْکِرِ وَ خَلْعِ الْخُفَّیْنِ عِنْدَ الْوُضُوءِ وَ الْجَهْرِ
بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ؛(3) پدرم از پدرانش روایت کرده
است که علی بن ابی طالب علیه السلام فرمود: تقیه در هر چیز، دین من و دین
پدران من است؛ جز در تحریم مست کننده و در کندن کفش، [برای مسح] هنگام وضو و
در بلند گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم".»
4. امام زین العابدین علیه
السلام در فضیلت «بسم الله الرحمن الرحیم» می فرماید: «أَنَّ اللَّهَ قَدْ
فَضَّلَ مُحَمَّداً بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ عَلَى جَمِیعِ النَّبِیِّینَ
مَا أَعْطَاهَا أَحَداً قَبْلَهُ إِلَّا مَا أَعْطَى سُلَیْمَانَ بْنَ
دَاوُدَ مِنْ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ فَرَآهَا أَشْرَفَ مِنْ
جَمِیعِ مَمَالِکِهِ کُلِّهَا الَّتِی أُعْطِیَهَا فَقَالَ یَا رَبِّ مَا
أَشْرَفَهَا مِنْ کَلِمَاتٍ إِنَّهَا لَآثَرُ مِنْ جَمِیعِ مَمَالِکِیَ
الَّتِی وَهَبْتَهَا لِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَى یَا سُلَیْمَانُ وَ کَیْفَ
لَا تَکُونُ کَذَلِکَ وَ مَا مِنْ عَبْدٍ وَ لَا أَمَةٍ سَمَّانِی بِهَا
إِلَّا أَوْجَبْتُ لَهُ مِنَ الثَّوَابِ أَلْفَ ضِعْفِ مَا أَوْجَبْتُ
لِمَنْ تَصَدَّقَ بِأَلْفِ ضِعْفِ مَمَالِکِکَ یَا سُلَیْمَانُ هَذِهِ
سُبْعُ مَا أَهَبُهُ لِمُحَمَّدٍ سَیِّدِ النَّبِیِّینَ تَمَامَ فَاتِحَةِ
الْکِتَابِ إِلَى آخِرِهَا؛(4)
خداوند با سوره فاتحة الکتاب، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را بر تمام پیامبران برتری بخشید؛ به گونه ای که به احدی قبل از ایشان، این سوره را عطا نکرده بود؛ مگر آنچه که به سلیمان بن داود عطا کرد که همان بسم الله الرحمن الرحیم است. وی این جمله را بالاتر از تمام سرزمینهایی که به او ارزانی شده بود، می دانست پس گفت: پروردگارا! چه کلمات عالی و شریفی است. این جمله از تمام سرزمینهایم که به من بخشیدی گرامی تر است. خداوند متعال فرمود: ای سلیمان! چگونه چنین نباشد در حالی که هیچ مرد و زنی نیست که مرا با این جمله بخواند مگر آنکه هزار برابر ثوابی برای او مقرر می کنم که برای کسی که هزار برابر سرزمینهای تو را صدقه می دهد، مقرر می نمایم. ای سلیمان! این جمله یک هفتم آن چیزی است که به محمد صلی الله علیه وآله سید پیامبران بخشیدم که همانا تمام فاتحة الکتاب است.»
5. در اهمیت این جمله، همین بس که اگر حیوان حلال گوشتی بدون «بسم الله» ذبح شود، خوردن گوشت آن، حرام است. این حکم شرعی اسلام، حکایت از تأثیر فراوان «بسم الله» در امور دنیوی نیز دارد.
امام زین العابدین علیه السلام در فضیلت «بسم الله الرحمن الرحیم» می
فرماید:
«أَنَّ اللَّهَ قَدْ فَضَّلَ مُحَمَّداً بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ عَلَى جَمِیعِ النَّبِیِّینَ مَا أَعْطَاهَا أَحَداً قَبْلَهُ إِلَّا مَا أَعْطَى سُلَیْمَانَ بْنَ دَاوُدَ مِنْ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ فَرَآهَا أَشْرَفَ مِنْ جَمِیعِ مَمَالِکِهِ کُلِّهَا الَّتِی أُعْطِیَهَا فَقَالَ یَا رَبِّ مَا أَشْرَفَهَا مِنْ کَلِمَاتٍ إِنَّهَا لَآثَرُ مِنْ جَمِیعِ مَمَالِکِیَ الَّتِی وَهَبْتَهَا لِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَى یَا سُلَیْمَانُ وَ کَیْفَ لَا تَکُونُ کَذَلِکَ وَ مَا مِنْ عَبْدٍ وَ لَا أَمَةٍ سَمَّانِی بِهَا إِلَّا أَوْجَبْتُ لَهُ مِنَ الثَّوَابِ أَلْفَ ضِعْفِ مَا أَوْجَبْتُ لِمَنْ تَصَدَّقَ بِأَلْفِ ضِعْفِ مَمَالِکِکَ یَا سُلَیْمَانُ هَذِهِ سُبْعُ مَا أَهَبُهُ لِمُحَمَّدٍ سَیِّدِ النَّبِیِّینَ تَمَامَ فَاتِحَةِ الْکِتَابِ إِلَى آخِرِهَا؛(4)
ترجمه :
خداوند با سوره فاتحة الکتاب، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را بر تمام پیامبران برتری بخشید؛ به گونه ای که به احدی قبل از ایشان، این سوره را عطا نکرده بود؛ مگر آنچه که به سلیمان بن داود عطا کرد که همان بسم الله الرحمن الرحیم است. وی این جمله را بالاتر از تمام سرزمینهایی که به او ارزانی شده بود، می دانست پس گفت: پروردگارا! چه کلمات عالی و شریفی است. این جمله از تمام سرزمینهایم که به من بخشیدی گرامی تر است. خداوند متعال فرمود: ای سلیمان! چگونه چنین نباشد در حالی که هیچ مرد و زنی نیست که مرا با این جمله بخواند مگر آنکه هزار برابر ثوابی برای او مقرر می کنم که برای کسی که هزار برابر سرزمینهای تو را صدقه می دهد، مقرر می نمایم. ای سلیمان! این جمله یک هفتم آن چیزی است که به محمد صلی الله علیه وآله سید پیامبران بخشیدم که همانا تمام فاتحة الکتاب است.»
هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا
ثُمَّ اسْتَوَىٰ إِلَى السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ
وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ.
او خدایی است که همه موجودات زمین را برای شما خلق کرد،
و پس از آن به خلقت آسمانها نظر گماشت و هفت آسمان را بر فراز
یک دیگر برافراشت و او به همه چیز داناست.
سوره بقره- آیه ی ۲۹
مرحوم آیت الله العظمی اراکی می فرمودند:
مرحوم آخوند ملا محمد کبیر، قطعه زمینی در اطراف سلطان آباد اراک داشتند که در آن، زراعت می کرد و نان سال اهل و عیال خود را از آن زمین به دست می آورد.
یک وقت که حاصل زمین را خرمن کرده بود ودر دشت، خرمن های دیگری نیز وجود داشت، کسی عمداً یا سهواً آتش روشن می کند، باد می وزد و آتش به خرمن ها می افتد و خرمن ها یکی پس از دیگری در آتش می سوزد.
شخصی نزد مرحوم آخوند کبیر می رود و می گوید: چرا نشسته ای! نزدیک است خرمن شما آتش بگیرد.
آخوند کبیر تا این سخن را می شنود عبا و عمامه اش را می پوشد و قرآن به دست بر سر خرمن می رود و رو به آتش می ایستد و خطاب به آن می گوید:
ای آتش! این نان اهل و عیال من است، تو را به این قرآن قسم می دهم این خرمن را نسوزانی .
در حالی که تمام خرمن های دیگر خاکستر شده بود این یک خرمن سالم ماند! هر کس می آمد و می دید، انگشت حیرت به دندان می گزید و متحیر می شد که چطور این خرمن سالم مانده است.
این بزرگواران تربیت شده و درس گرفته از مکتب حضرت ابراهیم علیه السلام هستند که چون خداوند به آتش امر کرد: {یا نار کونی برداً و سلاماً علی ابراهیم}، آموخته اند که هر چیزی ممکن است به امر خداوند و به اذن او انجام گیرد.
بزرگان دین نیز هنگام مشکلات، با توجه به آیات قرآن و زندگی معصومین علیهم السلام، مصائب را از خود دور یا تحمل آن را به خود شیرین می کردند!
یا رب این آتش که در جان من است / سرد کن آن سان که کردی بر خلیل
جراحی بدون بی هوشی !
آورده اند:
مرحوم
آیت الله العظمی سید احمد خوانساری بیماری زخم معده داشتند که احتیاج به
عمل جراحی داشت، از طرفی ایشان سالخورده و از لحاظ جسمی ناتوان بودند و
تحمل جراحی بدون بیهوشی نیز ممکن نبود.
پیش
از آن که عمل جراحی آغاز شود، ایشان اجازه بی هوش کردن را به پزشک ندادند
[چون به نظر ایشان در وضعیت بی هوشی، تقلید مقلدینشان دچار اشکال می شد] از
این رو به پزشکان معالج فرمودند:
هر
گاه من مشغول قرائت سوره مبارکه انعام شدم، شما مشغول عمل شوید من توجه ام
به قرآن است و در این صورت هیچ مشکلی پیش نمی آید. [ایشان آن چنان به قرآن
توجه پیدا میکردند که احساس درد نمی کردند.] همان طور هم شد و با تمام شدن
عمل جراحی، قرائت سوره مبارکه انعام نیز به پایان رسید!
یک
قرآن منحصر به فرد روی پوست آهو نوشته شده که منسوب به دستخط مبارک امام
کاظم(ع) است. این مصحف شریف 425 سال پیش توسط شیخ بهایی وقف شده است و
اکنون در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری میشود.
در صفحه اول قرآن منسوب به دستخط امام هفتم شیعیان، وقفنامهای به خط و امضای شیخ بهایی در سال 1009 هجری قمری دیده میشود.
این
قرآن دارای 83 برگ، قطع: بیاضی، 28 × 17 سانتی متر، 6 سطر در هر صفحه،
اندازه نوشته: 15 × 10 سانتیمتر، اوراق متن و حاشیه شده، نوع مرکب: مشکی
مایل به قهوهای است.
در این اثر معنوی بخشی از کلام الله مجید از آیه
252 سوره بقره تا آیه 89 آل عمران را شامل میشود که به خط کوفی، روی پوست
آهو کتابت شده است.